"Doğru ve akıcı bir İngilizcem olsun istiyorum, ama pratik yapmak için vakit bulamıyorum" diyenlerdenseniz, size imdadınıza yetişecek bir kafeden bahsedeceğiz.

Çocukların, karşısındakinin dil akışkanlığını sorgulamak için ortaya attıkları muzip bir tekerleme vardır hani; "Siz Çekoslovakyalılaştıramadıklarımızdan mısınız?" diye. Söylenmesi zor olan bu tekerlemenin imtihana tabi tutulanın diline dolaşmasıyla birlikte dinleyenler arasında kikirdeşmelerin olması kaçınılmazdır.

Çocukların tatlı dil oyunlarından birisidir bu. Söylenmesi pek kolay da değildir. Dil mahareti ister. "En çok da bu cümleyi söylemekten hoşlanıyorum" diyerek sohbetimize katılıyor Ukraynalı Yaroslav Samoylov. Türk çocuklarının oynadığı bu oyunun farkında. Ve ardından hiç teklemeden "Siz Çekoslovakyalılaştıramadıklarımızdan mısınız?" tekerlemesini söylüyor bir çırpıda. Aslında Yaroslav, Türkçesini yarıştırırken çocuksu bir mücadele ile grupta bulunan Brezilyalı ve Amerikalı arkadaşlarına "Yoksa siz hâlâ Türkçelileştiremediklerimizden misiniz?" mesajını veriyor.

Makedonya'nın başkenti Üsküp'te geçen yıl eğitime başlayan Uluslararası Balkan Üniversitesi öğrenci almaya devam ediyor. Balkanlarda bulunan Türk ve diğer topluluklar ile Türkiye arasında ekonomik ve kültürel ilişkileri geliştirmek amacıyla kurulan üniversite Makedonya resmi makamları tarafından alınan akreditasyon çerçevesinde faaliyetini sürdürüyor.

ABD'de doğan kızına Türkçe öğretme kaygısıyla yola çıkan Sıtkı Kazancı, gönüllü olarak çıkardığı "Bonbon" dergisiyle 5 yıldır ABD ve Kanada'daki Türk çocukları ile Türkçe öğrenmek isteyen Amerikalılara Türk kültürünü ve Türkçeyi tanıtıyor.

ABD'de yetişen Türk çocuklarının, evlerinde Türkçe konuşulsa bile okula başladıktan sonra tamamen İngilizceye yönelmesi ve Türkçe konuşmayı tercih etmemesi, evlatlarına kendi kültür ve dillerini aşılamak isteyen ailelerin en önemli kaygılarından biri. Bazı aileler, bu sorunu çocuklarını Türkçe kurslarına yönelterek, bazıları yaz tatillerini Türkiye'de daha fazla geçirerek çözmeye çalışırken, İrlandalı eşiyle ABD'de hayat kurduktan sonra doğan kızına Türk kültürünü öğretme kaygısı duyan Türk baba Sıtkı Kazancı, çocuklar için daha çekici, ama kendisi için daha meşakkatli yol seçenlerden...

Demet Şener'in "Çocuğum İngilizce öğrensin diye yabancı dadı tutmak görgüsüzlük." şeklindeki açıklamaları magazin dünyasında, daha doğrusu mankenler arasında yeni bir tartışma başlattı.

Sema Şimşek ve Ebru Şallı, "Aceleye gerek yok." diyerek Şener'e destek verirken Yüksel Ak çocuğunun erkenden İngilizce öğrenmesini istediğini söyledi. Aslında çocukların daha küçük yaşlarda Türkçe ile birlikte İngilizce de öğrenmeleri giderek yaygınlaşan bir durum. Hatta daha anne karnında bebeklerine İngilizce CD'ler dinleten aileler var. Bu gidişle Türkiye'de doğup büyümesine rağmen İngilizceyi aksansız konuşan yeni bir nesille karşı karşıya kalacağız! Gazeteci Fatih-İdil Türkmenoğlu'nun kızı Talya 5 yaşında olmasına rağmen 4 dil biliyor. Peki çocuklara küçük yaşta dil öğretmenin bir sakıncası var mı?

Bu yeni nesil çok dilli

Harvard Üniversitesi’nin dünyaca kabul görmüş araştırmacısı Howard Gardner, Unschooled Mind isimli kitabında çok ilginç bir bilgi veriyor: Çocukların sıfır ile yedi yaş arasındaki toplam öğrendikleri, yedi ile on sekiz yaş arasında öğrendiklerinden daha fazla.

Türkiye, bir haftadan beri dünyanın 110 ülkesinden gelen öğrencileri misafir ediyor. Her biri farklı renk ve kültüre sahip bu çocukların ortak noktası Türkçe konuşmaları. Onlara Türkçeyi ve Türkiye'yi Anadolu'dan yetişmiş genç öğretmenler öğretiyor.

Dünyanın dört bir yanına dağılan fedakar öğretmenler, gittikleri ülkede kısa sürede insanların gönlünü fethediyor. Bir taraftan Türk kültürünü ve Türkçeyi öğretirken diğer yandan da bu ülkenin dilini ve kültürünü öğreniyor. Her biri iki-üç dil bilen bu öğretmenler 'dönmemek üzere' dünyaya açıldıklarını söylüyor. Türkçenin gizli kahramanı genç öğretmenlerin her birinin ayrı hikâyesi bulunuyor.

Türkler diğer beyazlardan ayrı tutuluyor

Türkiye’nin son yıllarda başta ekonomik anlamda olmak üzere birçok noktada ilerleme göstermesi, ister istemez Türkiye’ye olan ilgi ve alakayı da arttırdı. Türkiye’yi merak edenler her geçen gün artarken, Türkçeyi de merak edenler bir o kadar arttı. Belçika’da Türkçe öğrenmek isteyen Belçikalıların sayısında da büyük bir artış gözleniyor. Kimi Türk’leri daha iyi tanımak için Türkçe öğrenirken, kiminin de şirketi Türkiye ile iş yapacağından Türkçe öğrenmesini istiyor.

Dilbilimci Muhsine Börekçi, ''Zengin ve güzel bir dilin, yoksul ve çirkin kullanıcıları olduk.'' diyor. Günümüz gençliğinin dil ve kültür hafızasında ne Dede Korkut, Yunus Emre ve Karacaoğlan var; ne de Fuzulî, Bakî ve Nedim... Yine daha 30 ile 150 yıl arasında değişen bir maziye sahip olan Namık Kemal, Tevfik Fikret, Abdülhak Hâmit, Mehmet Akif, Halit Ziya, Yakup Kadri, Refik Halit, Ömer Seyfettin, Yahya Kemal, Ahmet Haşim, Faruk Nafiz, Kemalettin Kamu, Sait Faik, Kemal Tahir, Necip Fazıl, Orhan Veli, Arif Nihat ve Cahit Sıtkı gibi Türk edebiyatının büyük ustalarının isimleri maalesef Bruce Willes, Ricky Martine veya Roberto Carlos kadar bir anlam ifade etmiyor.

Doç. Dr. Muhsine Börekçi'nin, ortak bir dil bilincine ulaşılabilmesi için sunduğu çözüm önerileri:

Türkçe ile ilgili bir dil planlaması yapılmalı, devlet politikası oluşturulmalı.
Kitle iletişim araçları Türkçe'yi kullanmak konusunda duyarlı davranmalı.
Bilim adamları ve sanatçılar, Türkçe'ye güvenmeli, Türkçe'yi bilim ve sanat etkinliklerinde bir araç olarak kullanırken bilim veya sanatı da Türkçe'nin gelişip zenginleşmesine katkıda bulunacak bir araç olarak düşünmeli.
Türk toplumu duyarlı olmalı. Müzik, edebiyat, Tv programı gibi kendisine sunulan eserleri değerlendirirken doğru ve güzel Türkçe'yi en önemli ölçüt olarak almalı.
Türkçe öğretmenleri çok iyi yetiştirilmeli. Üniversitelerin eğitim fakültelerinin Türkçe ve Türk Dili ve Edebiyatı bölümlerinde uygulanan programlar bu sorumlulukla hazırlanmalı.
Türkçe öğretmenleri, anadili bilincine sahip olmalı ve bu bilinçle görev yapmalı; Türkçe'yi bir ders olarak okutmanın ötesinde anadili eğitiminin taşıdığı değeri kavramalı.

Trabzonsporlu taraftarlar, sağanak yağışa rağmen maça büyük ilgi gösterdi.

Yaklaşık 24 bin seyirci kapasiteli Hüseyin Avni Aker Stadı tribünlerinin büyük bölümünü dolduran Bordo-Mavililer, takımlarına coşkuyla destek verdi. Ev sahibinin destekçileri, terazinin yer aldığı ‘Çok şey değil sadece adalet istiyoruz, Güneş de bizim Dolunay da bizim, kıskananlar çatlasın, Tolunay hocam Şampiyon yap bizi, Cehennemde yak bizi, Türkçe söyledik anlamadınız, Cup ıs ours, 2010-2011 sezonu şampiyonu Trabzonspor’ yazılı pankart açtı.

Türkiye'nin makine halısı üretim merkezi konumunda bulunan Gaziantep'in halı ve yan sanayi kuruluşlarını bir araya getiren internet portalı Carpetrium'un İngilizce bölümü de yayına girdi.

Carpetrium Genel Koordinatörü Ali Hayta, yaptığı açıklamada, halı sektörünün ihtiyaç duyabileceği her türlü bilgiyi bünyesinde bulunduran portalın; Türkçe, İngilizce ve Arapça olarak hazırlandığını, 2007 yılının başından bu yana Türkçe olarak hizmet veren Carpetrium teknik alt yapı çalışmalarını tamamlayarak İngilizce bölümünün de kullanıcılarının hizmetine açtığını belirtti.

Hayta, özellikle yurt dışındaki kullanıcılarının beklentileri değerlendirilerek hazırlanan Carpetrium'un İngilizce bölümünün, halı ve yan sanayi konusunda binlerce kişinin bulunduğu zengin bir veritabanını aynı platformda buluşturmayı hedeflediğini, amaçlarının, yurt dışındaki kullanıcılara kolaylık sağlamak olduğu kadar üyelerin de yurt dışındaki ticari partnerlerine en güzel şekilde tanıtabilmek olduğunu ifade etti.

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Apple Başkan Yardımcısı John Couch ve beraberindeki heyeti Çankaya Köşkü’nde kabul etti. Gül’ün John Couch’a ‘Türkiye’ye ikinci sınıf ülke muamelesi yapılmaması’ konusunda mesaj verdiği öğrenildi.

TÜBİTAK, Türkçenin Avrupa dilleri arasına girip, her türlü elektronik işlemde yer alması için Avrupa Birliğinin (AB) yüksek bütçeli bir altyapı projesinin yürütücülüğünü üstlendi.

TÜBİTAK, Türkçenin elektronik ortamda her türlü profesyonel çeviriden, konuşma ve konuşmacı tanımaya, ses kodlama ve sayısallaştırmadan dil ve aksan modellemeye ve hatta konuşma sentezlemeye kadar birçok alanda hakim dillerin yanında yer alması için AB 7. Çerçeve Programları kapsamındaki MULTIlingualism Integrated to Speech and Audio UNDerstanding (MULTISAUND) projesini hayata geçirdi.

AA muhabirine bilgi veren TÜBİTAK Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Merkezi (UEKAE) uzman araştırmacılarından Alper Kanak, TÜBİTAK UEKAE bünyesindeki merkezlerinin konuşma ve dil teknolojilerinde Türkçeyi uluslararası platformlarda saygın bir dil haline getirmeyi amaçlayan çalışmalarını uzun yıllardır sürdürdüğünü anlattı.

Hadi iki-üç dili bilenleri anladık da 5, 6, 7 ve daha fazla dil bilenleri tahayyül edebiliyor musunuz? Nasıl öğrenmişler, birbirine karıştırıyorlar mı? Hangi dilde düşünüyorlar, rüya görüyorlar, kendilerini ayrıcalıklı hissediyorlar mı? Biz sorduk onlar 'dilleri döndüğünce' cevapladı!

Çoğumuz için Türkçe dışında ikinci dili öğrenmek yıllarımızı alan zorlu ve masraflı bir uğraştır. Peki, çoğunluk ikinci dil için bu kadar zorlanırken 5, 6, 7 ve daha fazla dil bilen insanlar nasıl oluyor da bu kadar çok dil öğrenebiliyor? Hepsini anadili gibi konuşabiliyorlar mı? Hangisinde düşünüyorlar? Rüyalarını hangi dilde görüyorlar? Dilleri karıştırdıkları oluyor mu? Hâlâ başka diller öğrenmek arzusundalar mı? Kendilerini ayrıcalıklı hissediyorlar mı? Hepsi farklı milliyetten ve beşten fazla dil bilen 4 kişiye sorduk bu soruları. Cevapları bizi hem şaşırttı hem de keyiflendirdi. Çok söze hacet yok, çok bilen onlar.