ÖSYM ADAY EL REHBERİ
T.C. Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi

ÖSYM, 19 Kasım 1974 tarihinde, ortaöğretimden yükseköğretime
geçecek öğrencilerin seçilmesi ve yerleştirilmesini
sağlamak amacıyla “Üniversitelerarası Öğrenci Seçme ve
Yerleştirme Merkezi (ÜSYM)” adıyla kurulmuştur. 1981 yılında
YÖK’ün kurulması ile “Öğrenci Seçme ve Yerleştirme
Merkezi (ÖSYM)” adını almış, kamu kurumlarının personel
ihtiyaçlarını gidermek için devlet memurlarının seçilmesi gibi
yeni sorumlulukları üstlenmiştir. Son olarak 3 Mart 2011 tarihinde
yayımlanan 6114 sayılı Kanunla hem Ölçme, Seçme
ve Yerleştirme Merkezi adını almış hem de görevleri, yetkileri
ve teşkilat yapısı yeniden düzenlenmiştir. ÖSYM’nin diğer
sorumlulukları yanında en önemli görevi, yükseköğrenime
öğrencilerin kabulünü sağlamak üzere Yükseköğretime Geçiş
Sınavını (YGS) ve Lisans Yerleştirme Sınavlarını (LYS)

Aday
Başta öğrenciler olmak üzere ÖSYM tarafından yapılan sınavlara
katılan bireylerdir.
Aday Kütüğü
Sınava başvuran adayların nüfus, iletişim vb. bilgilerinin bulunduğu
kayıtlardır.
Değerlendirme
Ölçme sonucu ortaya çıkan verilerin uygun yöntemlerle çözümlemeye
tâbi tutularak adayların elde edilen sonuçlara göre sıralanmasıdır.
Görevli
Sınavlarda görev alan ve sınavın uygulanmasında birinci derecede
sorumluluğu bulunan kişilerdir.
Ham Puan
Adayın girmiş olduğu sınavda doğru, yanlış ve boş sorularının neticesinde
elde ettiği net puandır.
Kapalı Dönem
YGS ve LYS başta olmak üzere ÖSYM’nin yaptığı bütün sınavların
soru kitapçıklarının basılmaya başladığı zamandan sınav bitene
kadar çöp dâhil hiçbir şeyin ve hiç kimsenin dışarıya çıkmasına
müsaade edilmediği matbaada geçen süredir.
Kılavuz
Ölçme, seçme ve yerleştirme işlemlerine ilişkin uyulması gereken

Prof.Dr.Ali Demir'in ÖSYM Adaylarına Mesajı
Sevgili
Öğrenciler,
ÖSYM, başta yükseköğretim kurumlarına yerleşecek adayların puan
sıralamasına göre tespiti ve yerleştirilmesi ile birlikte ulusal ve uluslararası
her türlü bilim, yetenek ve yabancı dil sınavını yapmak ve
gereken durumlarda yerleştirme işlemlerini yerine getirmekle görevli
bir kurumdur. ÖSYM’nin, kanundaki görev tanımı bu şekilde yapılmış
olmakla birlikte esas kuruluş amacı ve başlıca görevi yükseköğretim
kurumlarına yerleşecek öğrencilerin, bilimsel metotlarla bilgi ve yeteneğinin
ölçümü, hak ve adalet anlayışı çerçevesinde seçimi ve yerleştirilmesini
sağlamaktır. Bu kutsal görevin bilinciyle sizlerin hak ettiğiniz
bölümlere yerleşmeniz, yıllardır gösterdiğiniz çabaların ve size
verilen emeklerin karşılığını tam olarak alabilmeniz için ÖSYM olarak
çok yoğun bir çabanın içerisindeyiz. Haksız ve adil olmayan sonuçların

“Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi” Nedir?
Yükseköğretim kurumlarına öğrencileri yerleştirmek amacıyla ortaöğretim
kurumlarından mezun olmuş ya da mezun olacak öğrencilerin
yetenek ve bilgisini ölçmek ve bu öğrencileri puanlarına göre sıralamak
amacı ile hazırlanmış, cevapları çoktan seçmeli (5 seçenekli)
sorulardan oluşan testlerin hazırlanması, öğrencilere ulaştırılması,
öğrenciler tarafından cevaplandırılması ve sonuçları ÖSYM tarafından
değerlendirilerek puanların açıklanması aşamalarını kapsayan
sürece “Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi” denilmektedir.
Öğrencileri seçmek ve yerleştirmek amacı ile iki aşamadan oluşan
bir sınav sistemi uygulanmaktadır. Öncelikle Yükseköğretime Geçiş
Sınavı (YGS) yapılmakta ve bu sınavda daha çok adayların yeteneklerini
ölçmeye yönelik sorular sorulmaktadır. İkinci aşamada ise
Lisans Yerleştirme Sınavı (LYS) ile öğrencilerin farklı alanlardaki

ÖSYM Sınavları Nasıl Hazırlanmaktadır
YGS ve LYS’lerin hazırlanmasında aşağıdaki süreç uygulanmaktadır.
a. Sınavın yapılacağı tarihten yaklaşık 3-4 ay öncesinde yoğun bir
sınav hazırlık dönemi yürütülmektedir.
b. Sınava giren her adaya farklı nitelikte Soru Kitapçığı ve her adayın
üzerinde ismi ve fotoğrafı bulunan Cevap Kâğıtları, aday
yoklama listeleri, bina görevlisi kontrol listeleri vb. (Sınav Evrakı)
hazırlanmakta ve basılmaktadır. Basım işleri Kapalı Dönemde
gerçekleştirilmektedir.
c. Basılan sınav evrakı emniyet kuvvetlerinin nezaretinde ve güvenli
bir şekilde sınav binalarına gönderilmektedir.
d. Sınavın bitiminde sınav evrakı salonda adaylardan alınmakta;
sayılmakta, paketlenmekte ve yine güvenlik önlemleri altında
emniyet görevlilerinin gözetiminde ÖSYM tesislerine getirilmektedir.
Sınav sırasında çalışmaları denetlemek üzere çok sayıda

ÖSYM Sınav Tarihi Nasıl Belirlenir?
ÖSYM, her yıl resmî tatilleri, genel veya yerel seçimleri ve diğer
kurumların yapacakları sınavların tarihlerini göz önünde bulundurarak
“Sınav Takvimi”ni oluşturur ve ÖSYM İnternet sitesinde yayımlar
(2013 yılı sınav takvimi için bakınız: http://www.osym.gov.
tr/belge/1-13643/2013-sinav-takvimi.html). Sınav takviminde her
sınavın başvuru zamanları, sınav tarihi, başvuru yapılabilecek yerler,
sınav ve başvuru merkezleri açıklanır.
Sınav Tarihi
Nasıl Belirlenir?
Her sınav öncesinde öğrencilerin sınava veya yerleştirmeye ilişkin
bilmesi ve yapması gereken durumları açıklamak ve onlara duyurmak
amacıyla “SINAV KILAVUZU” veya “TERCİH KILAVUZU” hazırlanarak
ÖSYM İnternet sitesi üzerinden adaylara ve kamuoyuna
duyurulur. (2013 yılında uygulanacak ÖSYS sınavı bilgilerini içeren
kılavuzu bilgileri için bkz. http://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/

ÖSYM Sınavlar Hakkında Ayrıntılı Bilgiye Nereden Ulaşılabilir?

Her sınav öncesinde öğrencilerin sınava veya yerleştirmeye ilişkin
bilmesi ve yapması gereken durumları açıklamak ve onlara duyurmak
amacıyla “SINAV KILAVUZU” veya “TERCİH KILAVUZU” hazırlanarak
ÖSYM İnternet sitesi üzerinden adaylara ve kamuoyuna
duyurulur. (2013 yılında uygulanacak ÖSYS sınavı bilgilerini içeren
kılavuzu bilgileri için bkz. http://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/
2013/OSYS/2013osyssistemkilavuzu09012013.pdf).

ÖSYM Sınav Başvuruları Nasıl Yapılır?
Adaylar, önce kılavuzda belirtilen bankalardan birisine giderek ya da
mümkünse ATM’lerden veya İnternet üzerinden sınav ücretini yatırırlar.
Daha sonra kılavuzda belirtilen koşullarda ve şekillerde en
yakın ÖSYM Sınav Koordinatörlüğünde bulunan ÖSYM bürolarına
veya başvuru merkezlerine giderek fotoğraflarını çektirirler ve başvurularını
yaparlar.

Parayı bankaya yatırmış olmak başvurunun
yapılmış olduğu anlamına
gelmemektedir.

Başvuru sırasında her adaya bir şifre verilir. Bu şifre adayın
kendisine özgüdür. Başvuru bittikten sonra aday, sisteme girmeli ve
bu şifreyi sadece kendisinin bildiği ve başkası ile paylaşmayacağı
bir şifre ile değiştirmelidir. Aday, ÖSYM ile her türlü ilişkisini bu şifre
üzerinden gerçekleştirmektedir. Adayın şifresinin bir başkası tarafından
kötü amaçlı kullanılabileceği unutulmamalıdır.

Şifrenizi kaybetmeyiniz, arkadaşlarınız,

ÖSYM Sınav Binaları Nasıl Belirlenmektedir?
ÖSYM sınav binası havuzunda sınavların yapıldığı il ve ilçelerdeki
sınav binalarının kaç kat oldukları, her katta bulunan salon sayıları,
aday kapasiteleri, engellilerin sınavını yapmaya müsait olup olmadıkları,
oturum düzenekleri vb. bilgiler mevcuttur. Binalarda yapılan
değişiklikler okul müdürleri tarafından ÖSYM’ye bildirilmekte ve bu
bilgiler güncellenmektedir. Başvurular tamamlanınca, ÖSYM sınava
girecek olan aday sayısını dikkate alarak sınav merkezlerinde sınav
yapılacak binaları, salonları ve sınavda görev alacak görevlileri belirler.
Adaylar kendi tercih ettikleri sınav merkezlerindeki binalara belirlenmiş
kriterlere göre tesadüfî olarak atanır.
Sınavda sorulacak sorular, ÖSYM uzmanları ve üniversite öğretim
üyeleri tarafından ÖSYM Soru Hazırlama ve Geliştirme Daire Başkanlığı
aracılığıyla çok sayıda hazırlanır. Hazırlanan sorular, ayrı bir

ösym Sorular ve Soru Kitapçıkları Nasıl Hazırlanmaktadır?
Sınavda sorulacak sorular, ÖSYM uzmanları ve üniversite öğretim
üyeleri tarafından ÖSYM Soru Hazırlama ve Geliştirme Daire Başkanlığı
aracılığıyla çok sayıda hazırlanır. Hazırlanan sorular, ayrı bir
uzman grubu tarafından bilimsel denetimlerden geçirilerek doğrulukları
onaylanır ve ayrıca sorular dil bilgisi kurallarına göre düzeltilir;
yazım, çizim ve sayfa düzenlemesi yapılarak baskıya hazır hâle getirilir.
Bilimsel ve dil bilgisi denetimleri yapılan çok sayıda soru arasından
sadece ÖSYM’nin ilgili alan uzmanları tarafından seçilen ve
ilgili testte sorulacak soru sayısının en az 10 katı kadar soru güvenlik
içerisinde kriptolu olarak baskı merkezine götürülür. “Kapalı Dönem
Sınav Evrakı Hazırlama Süreci” kapsamında dış dünyadan tamamen
izole edilmiş ve iletişimin tamamen kesildiği bir ortamda soru kitapçığı

ÖSYM Kapalı Dönem Ne Demektir?
Kapalı Dönem, ÖSYM sınavlarında kullanılan soru kitapçıklarının basılması
için kullanılan matbaanın, basım işlemleri sırasında dış dünya
ile iletişimin %100 güvenli bir şekilde kesilmesiyle başlayan süreçtir.
Sınav evrakının basım işleri başlamadan önce Matbaa Emniyet
Görevlileri ve Bilişim Polisi tarafından en ince ayrıntısına kadar elektronik
taramadan geçirilir. Binanın içinden dışına herhangi bir iletişim
hattı bulunmamaktadır. Binanın çevresi 81 noktada sinyal kesiciler
ile donatılmıştır. Binanın içerisinde ve çevresinde kablolu ve kablosuz
iletişim kesinlikle mümkün değildir. Sınav hazırlıklarını yapacak
olan personel tek tek aranarak ve X-ray cihazlarından geçirilerek
içeriye alınır. İçeriden dışarıya çöp dahil hiç bir şey ve hiç kimsenin
çıkmasına müsaade edilmez. Olası sağlık problemlerine karşı kapalı

ÖSYM Sınav Evrakı Basıldıktan Sonra Sınav Merkezlerine Nasıl Gönderilmektedir?
Her ilde sınav yapılacak olan binalardaki aday sayısı kadar soru kitapçığı,
binalardaki her salonda sınava girecek adaylara ait cevap
kâğıtları, sınav tutanağı ve sınav ile ilgili diğer evrak, matbaa içerisinde
özel olarak üretilmiş tek kullanımlık kilitli poşetler içerisine paketlenir
ve ÖSYM merkezinden elektronik olarak takibi yapılabilen özel
kutular içerisinde güvenlik görevlileri ve akademisyenler başta olmak
üzere kamu görevlilerinden oluşan bir ekip gözetiminde kamyonlara
yüklenerek, kasaları tek kullanımlık kilitlerle kilitlenerek güvenlik
kuvvetleri ve kuryeler gözetiminde il ve ilçelerde bulunan saklama
merkezlerine ulaştırılır. Her sınav merkezine olası sorunlara karşılık
yedek kitapçıklar da gönderilir. Bu kitapçıkların bulunduğu kutular zorunlu
bir durum olmazsa açılamaz. Kamyonların yol boyunca seyahatleri

ÖSYM Sınav Merkezlerinde Sınav Evrakının Güvenliği Nasıl Sağlanır?
Sınav merkezlerine ulaşan kamyonlardaki kutular saklama merkezi
adı verilen kapalı ve güvenli depolara alınır. Bu depoların kapıları
güvenlik kuvvetlerince tek kullanımlık kilitler ile kilitlenir ve kapısında
gece gündüz emniyet (kolluk) kuvvetleri nöbet tutarlar. Aynı zamanda
ÖSYM merkezinden de bu depolar hem dışarıdan hem de içeriden
24 saat kesintisiz olarak kamera ile izlenir ve herhangi bir hareket
olup olmadığı kaydedilir. Sınav sabahı depoların kapıları sınav merkezi
koordinatörü tarafından emniyet (kolluk) kuvvetlerinin gözetiminde
açılır ve her kutu, üzerinde yazılı olan sınav binasına gönderilmek
üzere araçlara yüklenir. Bu araçlar, emniyet görevlilerinin gözetiminde
sınav binasına götürülür. Sınav binasında, Bina Sınav Sorumlusu

Sınavdan Bir Gün Önce Adaylar Ne Yapmalıdır?
Adaylar sınavdan bir gün önce dinlenmeli ve stresten uzak şekilde
vakit geçirmelidir. Sınava girilecek bina bir gün öncesinden mutlaka
görülmelidir. Adayların sınav günü dinlenmiş ve uykularını almış olmaları
için erken yatmaları da yararlarına olacaktır.

Adaylar Sınav Binalarına Nasıl Alınır?
Adaylar, sınav günü sınav başlangıç saatinden en az bir saat önce
sınav binası önünde hazır olmalıdırlar. Yola çıkarken sınav günü oluşabilecek
trafik yoğunluğu da göz önünde bulundurulmalıdır.
Başta iletişim araçları olmak üzere sınav binasına alınmasının yasak
olduğu ÖSYM’ce ilan edilmiş her türlü araç, gereç ve malzeme sınav
binasına getirilmemelidir

Sınava gireceğiniz binayı ve salonu sınavdan
bir gün önce görünüz. Sınav günü
sınavın başlangıç saatinden en az bir saat
öncesinde sınava gireceğini binada olunuz.
“Adayların ve Görevlilerin Sınav Binalarına Giriş Koşullarına İlişkin
Yönetmelik” hükümleri uyarınca sınav sabahı adaylar ve görevliler
kimlik kontrolleri yapılıp güvenlik kontrolünden geçtikten sonra binalara
alınır. Sınav binalarına, sadece nüfus cüzdanı veya süresi geçerli
pasaport (Sadece zorunlu askerlik görevini ifa edenler ile askerî